Λόγω του γεγονότος ότι η χώρα μας είναι μία κατ’ εξοχήν τουριστική χώρα και η γλώσσα μας μιλιέται μόνο στον ελλαδικό χώρο, γεννήθηκε έντονα η αναγκαιότητα για εκμάθηση ξένων γλωσσών – και ιδιαιτέρως της αγγλικής – από μικρές ηλικίες στο σχολείο.
Η εκμάθηση ξένων γλωσσών είναι πλέον τόσο εμπεδωμένη στην κουλτούρα μας, που όποιος δεν γνωρίζει έστω αγγλικά, θεωρείται τρόπον τινά αναλφάβητος και αυτομάτως αποκλείει τον εαυτό του από σπουδές ή θέσεις εργασίας που έχουν σαν βασική προϋπόθεση τη γνώση ξένης γλώσσας.
Τα θετικά της γνώσης μίας ή περισσοτέρων ξένων γλωσσών είναι αναρίθμητα: πρωτίστως, όταν τα παιδιά ξεκινούν από μικρή ηλικία να την μαθαίνουν, εξελίσσεται ακόμη περισσότερο ο εγκέφαλός τους και δημιουργούνται επιπλέον νευρωνικές συνάψεις, με αποτέλεσμα να γίνονται ευφυέστερα, αλλά και πιο προσαρμοστικά. Ως γνωστόν, το μυαλό ενός παιδιού – ιδιαίτερα μέχρι την ηλικία των 10 ετών – λειτουργεί σαν σφουγγάρι και αποθηκεύει πολύ εύκολα κάθε νέα πληροφορία και ακόμη κι αν εμείς οι ενήλικες νομίζουμε ότι τα υπερφορτώνουμε με πληροφορία, στην ουσία μπορούν άνετα να τη διαχειριστούν και να την αφομοιώσουν.
Σύμφωνα με πολλές επιστημονικές έρευνες στο χώρο της εξελικτικής ψυχολογίας, παιδιά που μεγαλώνουν μαθαίνοντας ταυτόχρονα 2 ή και 3 ξένες γλώσσες, έχουν νοητικό και μαθησιακό προβάδισμα σε σχέση με παιδιά που μαθαίνουν μόνο τη μητρική τους.
Όμως, αυτό δεν ισχύει μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους ενήλικες. Επειδή η ικανότητα για μάθηση και απόκτηση γνώσεων δεν παύει ποτέ να υφίσταται ασχέτως ηλικίας, μπορούν κάλλιστα και οι ενήλικες να μάθουν μια ξένη γλώσσα είτε σαν χόμπι, είτε για επαγγελματικούς ή εκπαιδευτικούς σκοπούς. Επίσης κάνει πολύ καλό στη μνήμη μεγάλων ανθρώπων και βοηθά σε περιπτώσεις νοσούντων από Alzheimer.
Επιπλέον, η γνώση ξένων γλωσσών κυριολεκτικά ανοίγει πόρτες σε έναν άνθρωπο, κυρίως όσον αφορά στην εκπαίδευση και την εργασία. Σκεφτείτε πόσες παραπάνω επιλογές έχει κάποιος να σπουδάσει πάνω στο αντικείμενό του εάν γνωρίζει αγγλικά ή και κάποια άλλη γλώσσα, να κάνει αιτήσεις σε καλά πανεπιστήμια του εξωτερικού και να ανοίξει τους ορίζοντές του ζώντας σε μια άλλη χώρα, με διαφορετική κουλτούρα, ήθη, έθιμα, να γνωρίσει ανθρώπους από διάφορα πολιτισμικά υπόβαθρα. Όλο αυτό αποτελεί μία τεράστια εμπειρία ζωής, την οποία δε θα μπορούσε να έχει κάποιος που δε γνωρίζει μια ξένη γλώσσα.
Πέραν τούτου, στη σημερινή ακραία ανταγωνιστική αγορά εργασίας, η γνώση ξένων γλωσσών είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα σε οποιοδήποτε εργασιακό τομέα, αλλά κυρίως στον τομέα του τουρισμού, που αποτελεί την κινητήριο δύναμη της οικονομίας στη χώρα μας. Από το παιδί που δουλεύει service σε κάποιο καφέ μέχρι τον επιχειρηματία που συνεργάζεται με χώρες του εξωτερικού, η γνώση κυρίως της αγγλικής σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο είναι άκρως αναγκαία, διαφορετικά δε μπορεί να επιβιώσει επαγγελματικά.
Σε προσωπικό επίπεδο, το ότι τελείωσα γερμανικό σχολείο και μετέπειτα σπούδασα και εργάστηκα στην Αγγλία για αρκετά χρόνια, μου άνοιξε ορίζοντες και μου έδωσε ευκαιρίες και στον αγγλόφωνο και στο γερμανόφωνο χώρο, ευκαιρίες ζωής που δε θα
μπορούσα να έχω αν δεν γνώριζα καλά αυτές τις δύο γλώσσες. Εκπαιδεύτηκα σε ένα διαφορετικό σύστημα, γνώρισα ανθρώπους από πολλές χώρες και εργάστηκα σε επαγγελματικά περιβάλλοντα που μου έδωσαν πολλές γνώσεις και δεξιότητες, αλλά ταυτοχρόνως και η ζωή γενικότερα σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον αποτελεί σχολείο από μόνη της.
Σχετικά με τις δύο αυτές γλώσσες τις οποίες διδάσκω τα τελευταία 10 χρόνια, έχω αναπτύξει τεχνικές εκμάθησης αγγλικών και γερμανικών ως δεύτερη ξένη γλώσσα. Όσον αφορά στα παιδιά, χρησιμοποιώ περισσότερο το παιχνίδι και τη διάδραση, ώστε το μάθημα να γίνει πιο ενδιαφέρον και δημιουργικό και όσον αφορά στους ενήλικες, σχεδιάζω custom-made μαθήματα αναλόγως το επίπεδο και τις ανάγκες του κάθε μαθητή. Προσπαθώ πάντοτε να βάζω το μαθητή στο κέντρο της μαθησιακής διαδικασίας, ούτως ώστε να μη γίνεται παθητικός αποδέκτης στείρας γνώσης, αλλά ενεργός συμμετέχων.
Συμπερασματικά, η εκμάθηση ξένων γλωσσών είναι σαφές και προφανές ότι αποτελεί τεράστιο εφόδιο για ανθρώπους κάθε ηλικίας και μπορεί να βοηθήσει και στη νοητική ανάπτυξη των παιδιών αλλά και στην περαιτέρω εκπαιδευτική και επαγγελματική εξέλιξη των ενηλίκων.
Η Ελεάννα Κοντογιάννη είναι Καθηγήτρια Αγγλικών και Γερμανικών και Ψυχοπαιδαγωγός, με Μεταπτυχιακή Ειδίκευση στην Μουσειοπαιδαγωγική στο Πανεπιστήμιο Kingston του Λονδίνου. Ιστοσελίδα: www.english-german.gr