Κάμπιες Πεύκων:Πως αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα

Οι πρώτες τριχωτές κάμπιες έκαναν ήδη την εμφάνισή τους και για τους τρτράποδους φίλους μας… στάζουν δηλητήριο.

Από το Φεβρουάριο έως τον Ιούλιο είναι πολύ πιθανό τα ζώα μας να έρθουν αντιμέτωπα με τις κάμπιες των πεύκων. Το επιστημονικό τους όνομα είναι Thaumatopoea pityocampa. Οι φωλιές τους (κουκούλια) κρέμονται στα κλαδιά των πεύκων και θυμίζουν μεγάλες μπάλες από μπαμπάκι. Όλοι τις έχουμε δει.

Μέχρι τον Φεβρουάριο οι κάμπιες παραμένουν στα κλαδιά και τρέφονται αποκλειστικά από πευκοβελόνες. Τότε κατεβαίνουν στο έδαφος οι πρώτες πομπές. Παρελαύνουν σε μεγάλες σειρές, μέχρι τον Ιούλιο, ανάλογα με τις τοπικές κλιματικές συνθήκες. Όσο πιο ζεστός είναι ο καιρός ,τόσο νωρίτερα κάνουν την εμφάνισή τους.

Τριχωτή πανοπλία

Οι κάμπιες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στα αρπακτικά. Για τον λόγο αυτό έχουν αναπτύξει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό άμυνας. Στις τρίχες της πλάτης τους παράγεται η πρωτεΐνη thaumatopein (το αλλεργιογόνο), που όταν έρχεται σε επαφή με το θύμα τους ευθύνεται για την οξεία απελευθέρωση ισταμίνης. Η ισταμίνη ευθύνεται για την αλλεργική αντίδραση που μπορεί να προκληθεί σε ζώα και ανθρώπους.

Πώς απελευθερώνεται η ισταμίνη;

1) Άμεση επαφή με την κάμπια
Φανταστείτε κάθε τρίχα σαν μια σφραγισμένη κάψουλα που περιέχει taumatopein. Μόλις η τρίχα καρφώσει τη μυτερή άκρη της στο θύμα της (σαν καμάκι), η κάψουλα σκάει, απελευθερώνοντας το αλλεργιογόνο. Το ανοσοποιητικό σύστημα του θύματος αντιδρά στο αλλεργιογόνο απελευθερώνοντας ισταμίνη.

2) Μεταφορά τριχών μέσω του αέρα
Είναι τρίχες που οι κάμπιες άφησαν στο κουκούλι τους, και μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες. Μπορούν να ενεργοποιηθούν είτε όσο παραμένουν μέσα στο κουκούλι είτε αφού τις μεταφέρει ο αέρας επάνω σε εμάς ή στα ζώα μας. Έτσι, ακόμα και σε εποχές που δεν βλέπουμε κάμπιες να κυκλοφορούν στο έδαφος κινδυνεύουμε από αλλεργική αντίδραση του δέρματος ή των βλεννογόνων της μύτης μας.

Οι σκύλοι…

…κινδυνεύουν από το δηλητήριο της κάμπιας πολύ περισσότερο από ότι οι γάτες. Έχοντας πλήρη άγνοια κινδύνου, οι αθώοι φίλοι μας βρίσκουν πολύ ελκυστικές τις κινούμενες γραμμές. Έχουν την περιέργεια να τις μυρίσουν ή να τις γλείψουν. Οι κάμπιες, στην προσπάθειά τους να αμυνθούν, απελευθερώνουν τις επικίνδυνες τρίχες τους, που «εκρήγνυνται» προκαλώντας βίαιες αλλεργικές αντιδράσεις γύρω από το στόμα, τα μάτια και τη γλώσσα των θυμάτων τους.

Η εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι ξαφνική και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.
Τα πρώτα ανησυχητικά συμπτώματα είναι πρήξιμο των χειλιών, του ρύγχους και του προσώπου καθώς και άφθονη έκκριση σάλιου. Μπορεί να ακολουθήσει κνησμός γύρω από το κεφάλι, ανησυχία και επίμονο τρίψιμο της μουσούδας και του προσώπου του ζώου στο έδαφος.

Αν το δηλητήριο έρθει σε επαφή με τη γλώσσα, δημιουργείται σοβαρή φλεγμονή. Οι πληγείσες περιοχές παθαίνουν «γάγγραινα», δηλαδή νεκρώνουν, ξηραίνονται και πέφτουν και όσο περνάει η ώρα, η μόλυνση εξαπλώνεται.

Κάποια ζώα αρχίζουν να παρουσιάσουν οξεία συμπτώματα εμετού και κατάποσης σάλιων ή σοβαρή φλεγμονή των οφθαλμών και της γύρω περιοχής.

Οι γάτες…

…είναι πολύ πιο επιλεκτικές με το φαγητό τους. Αυτός είναι ο λόγος που η δηλητηρίαση από κάμπιες είναι πολύ σπάνια. Περιστασιακά, κάποιο ζώο μπορεί να εμφανίσει φλεγμονή και πρήξιμο στη γλώσσα, στα ούλα και στα μάγουλα, που συνοδεύεται από άφθονη σιελόρροια.

Η διάγνωση

Η πιο χαρακτηριστική διαφορά της αλλεργικής αντίδρασης στις κάμπιες από αυτήν σε τσίμπημα άλλου εντόμου είναι ότι στη δεύτερη περίπτωση σπανίως εμπλέκεται η γλώσσα. Συνήθως υπάρχει μια γενικευμένη φαγούρα και πρήξιμο σε όλο τον κορμό, το λαιμό και το κεφάλι.

Θεραπεία-Τι κάνουμε πριν πάμε στον κτηνίατρο

Η λύση βρίσκεται στην κορτιζόνη (ώστε να επιβραδυνθεί η εξάπλωση της μόλυνσης ) και στην αντιβίωση.

Αυτό βέβαια σημαίνει άμεση εξεύρεση κτηνιάτρου (που είναι ο μόνος κατάλληλος να διαπιστώσει το πρόβλημα και να καθορίσει τη δοσολογία της φαρμακευτικής αγωγής.

Ωστόσο και αφού ο κτηνίατρος δεν βρίσκεται ποτέ δίπλα μας οι πρώτες ενέργειες που πρέπει να κάνουμε είναι να ρίξουμε άφθονο νερό (και υπό πίεση) ώστε να αφαιρεθούν οι τοξικές, αλλεργιογόνες και γεμάτες ισταμίνη τρίχες.

Προσοχή αποφεύγουμε να τρίψουμε την περιοχή καθώς με αυτόν τον τρόπο ουσιαστκά απελευθερώνουμε περισσότερο δηλητήριο.